Defecte inlossingen

De promesse die Trump in zijn achterzak heeft gepropt en meegenomen terug naar zijn USA die hij groter dan ooit gaat maken zal nooit tijdig en regelmatig door de schuldenaren binnen de NAVO-groep ingelost worden. Dat weet Trump. Dat weten die schuldenaren. Ze gingen dus akkoord met een verdragstekst waarvan de partijen wisten op het moment van de parafering dat deze niet uitgevoerd gaat worden en eigenlijk ook niet kan worden. Vandaar dat dat feestgedruis daaromheen wat schril overkwam.  In een wat giechelende sfeer die herkenbaar was in de gangbare media en in de commentaren. Want dat was aanstonds duidelijk: de promesse verdeelt de schuldenaren in twee kampen, dat gaf ik aan. Zie de vorige Blog. Wat Spanje opwierp, ruim te voren — dat het deze enorme ophoging niet voor zijn rekening kon en wilde nemen — geldt voor bijna alle voormalige oostbloklanden en de mediterrane staten. Daaronder zou ik ook Turkije rekenen dat nog steeds een instabiele economie heeft en zal blijven houden met een bijbehorende aanmerkelijke inflatie in de lira binnen deze defensie-alliantie. Het geldt ook voor de staten die een associatieverdrag willen met deze alliantie, waaronder Albanië. We weten ook weer uit de geschiedenis wat er gebeurt als staten verdragen aangaan in de zekere wetenschap dat ze ze niet zullen uitvoeren, zulks op hoop dat sancties en opzeggingen van verdragsverplichtingen zullen uitblijven.

Het verdrag van Versailles is weer een belangwekkend voorbeeld. Vooral wegens de naijlende disrupties die de niet-nakoming ervan door Duitsland voor de wereldgemeenschap moest hebben. En dan doel ik natuurlijk op de herstelbetalingenclausules in dat verdrag die tot 1987 zouden lopen en ontzagwekkende proporties aannamen gerekend in de Poincaré Goudfrank, de dollar van die tijd. Deze som was zo groot en werd ook steeds opnieuw in steeds andere parameters berekend door de financiële Volkenbondscommissies die over deze betalingen, de rentes en inningskosten moesten beslissen op jaarbasis dat er verschillende variaties van de totaalsom steeds weer bleven oppoppen. Reeds omdat de USA aan de schuldenaar het geld in dollars leende om de annuïteiten te voldoen met steeds fluctuerende rentevoeten en omdat het steeds om kortlopende kredieten ging. Net zoals nu bij de aan Trump meegegeven promesse. Bijna alle kabinetten in Duitsland kwamen in moeilijkheden door deze verplichtingen, omdat de één stuurde op perfecte nakoming van de herstelverplichting en de directe opvolger van het daardoor gefaalde kabinet van de weeromstuit niet. Van Brockdorff-Rantzau, de Duitse minister van Buitenlandse Zaken,  had daarom in 1920 tegen zijn regering gezegd: we moeten niet tekenen wat we niet kùnnen nakomen. Want doen we dat, dan schenden we de hoeksteen van het volkerenrecht dat je wat je overeenkomt, te goeder trouw moet nakomen. Pacta sunt servanda. Verdragen moeten worden nagekomen. De categorische imperatief waaraan ook zieltogend Duitsland moet blijven voldoen. Kan het dat niet, dan behoort het zich op te heffen als rechtsorganisatie en zich restloos uit te leveren aan zijn overwinnaars. En dan maar zien wat er van komt. Bestaat het alleen nog maar omdat het de interstatelijke goede trouw die betaamt onder beschaafde staten desbewust schendt, dan heeft het de toereikende rechtsgrond voor de eigen existentie vernietigd. Geen Duitser mag daaraan meedoen.

Ik weet ook wel, dat we door te weigeren te tekenen in moeilijkheden komen. Want de geallieerden hebben gezegd dat ze dan Duitsland binnenvallen en bezetten. Ik denk niet dat ze dat kunnen. Maar laat ze het dan in vredesnaam maar proberen, want de verstoring van de internationale verhoudingen die die bezetting zal teweegbrengen zal ook de geallieerden weerhouden dat dreigement uit te voeren. Wel tekenen maar intentioneel niet-nakomen, dat gaat niet. Dan plaatst Duitsland zich voor het toekomende buiten de commune rechtsorde die wereldwijd zich aan het herstellen is. Wees dus niet zo stom om wegens de problemen op korte termijn — ontstemming bij de geallieerden gevolgd door heftige sancties — te aanvaarden dat Duitsland een paria wordt wereldwijd.  Een schurken-staat die geëxcommuniceerd moet worden. Want daarvoor zal de bevolking het gelag betalen. Jullie — hij richtte zich tot kanselier Friedrich Ebert — beweren sociaal-democraten te zijn. Ik ben dat niet. Maar ik weet dat de status van paria zal neerdalen op de schouders van de mensen waar jullie voor stáán of beweren te staan. De werklui, de middenklassen. Niet de mensen die, als ze weten wat er getekend is, onmiddellijk kunnen vluchten in stabiele valuta zoals de dollar, het pond stirling of de gulden. Die kopen dan Duitsland met die valuta leeg en jullie zitten met massale inflatie in de Mark. Dat was toen de Duitse rijksmunt. Ebert liet tekenen door twee onbenullige ministers die helemaal niet begrepen wat aan de orde was. Daarop ontrolde zich het doemscenario van Von Brockdorff. Dat Hitler uiteindelijk aan de macht hielp komen. De geschiedenis herhaalt zich nooit klakkeloos. Maar vaak is een frequentie herkenbaar. Heel herkenbaar. Dat is juist nu onthutsend treurig.