In alle berichtgevingen over de mogelijke bestandsovereenkomst met De Russische Federatie heeft het Witte Huis consequent uitdrukkelijk over inleidende verkennende besprekingen gesproken. Trump óók. Trump wil overduidelijk de vrije hand houden jegens Putin en Zelensky. Trump heeft meteen aangegeven dat hij niet meteen aanstuurt op vredesregelingen, maar op lokale bestanden en wapenstrekkingen.
Dat is verstandig, want áls er al op dit moment een vrede zit aan te komen – wat ik betwijfel – zal die verschrikkelijk gecompliceerd zijn. Dat zal hem zitten in de volkerenrechtelijke delineatie en status van de Ukraïne als rompstaat. Want Putin kan écht De Krim, Sebastopol en de Zee van Azov op dit moment niet demilitariseren en als geopolitieke invloedssfeer van de Russische Federatie opgeven.
Teveel gesneuvelden en verminkten voor het leven binnen de door Het Kremlin ingezette troepen, of dat nu Russen, slaven of Noord-Koreanen zijn. Als Putin daar nu al over zou willen reppen, tekent hij zijn doodvonnis. Bij zijn camarilla. Dus moet dat bij bestandsonderhandelingen ook niet de inzet zijn. Dat zal Trump ook niet doen. Dat moet dus Europa, bij het opzetten van EUROFORCE, beseffen. Het heeft nog de tijd en dat moet zeer zorgvuldig beraamd worden, want dat is organiek, constitutioneel en logistiek stomweg een geweldig probleem, vooral omdat Engeland niet bij de Unie zit.
Was dat anders, dan had Berlijn in Whitehall een dierbare medestander bij de organisatie van EUROFORCE om Parijs met zijn grootheidswaanzin te beteugelen. Dus moet Merz ook niet laten blijken dat Europa haast zou hebben. Alleen al de bestandsfixaties gaan maanden duren. Dat is bijna altijd zo in deze soort gevallen: soms is er jaren mee gemoeid. Dat heeft Het Witte Huis al aangegeven. Daaraan kan Brussel dus adempauzes ontlenen en die moet het ook welberaden uitnutten. Het scenario ontwikkelt zich nu ook in die richting. Dus: geen paniek.
De Oekraïense president Volodomyr Zelensky reisde maandag 10 maart al af naar Saoedi-Arabië. Daar zal een Oekraïense delegatie dinsdag onder anderen met Amerikaanse vertegenwoordigers spreken. Over het gewenste bestand. De Ukraïne heeft dus als soevereine staat inspraak. Daarin zit al veel rek. Ook de Amerikaanse buitenlandminister Marco Rubio is naar Jeddah gekomen. Ook met de kaarten tegen de borst, want het Russische Leger rukt nog steeds op. Het gaat niet snel. Maar de zomer komt eraan. En Moskou weet dat de Ukraïne in de loopgravenoorlog steeds nieuwe afwachtingsopstellingen moet graven. Natuurlijk heeft Washington een ontmoeting met Zelensky als onderhandelaar, zij het middellijk nog niet bevestigd. Veel te vroeg. Dat moet de Unie óók uitnutten. De Unie moet beseffen dat Beijng en New Delhi meekijken, wat Washington op dit moment aan de Ukraïne voor marges gunt.
De precieze agenda zal lang niet bekend worden wat het tijdpad betreft, maar het lijkt erop dat de Amerikaanse delegatie vooral wil beoordelen of Oekraïne bereid is tot vrede. Bij verdrag met derde staten als garanten van Ukraïnsche gewapende neutraliteit. Dáár zit het technische probleem. Tijdens een geëscaleerde ontmoeting met Zelensky eind vorige maand beschuldigde Donald Trump zijn Oekraïense ambtgenoot ervan “niet klaar te zijn voor vrede”. Daar had Trump een punt. En dat wou de Unie maar niet inzien.
Zelensky ontmoette maandag de kroonprins van Saoedi-Arabië, Mohammed Bin Salman. Daarna zou een team van Oekraïense vertegenwoordigers met een Amerikaanse delegatie spreken. Daarover bleef onduidelijkheid. Dat hoort nu bij dit verdomde spel. Het lot der mensheid is steeds in bloed geschreven. Want het moorden gaat door. Het kan daarom niet duidelijk gemaakt worden of Zelensky zelf bij die gesprekken uiteindelijk gaat aansluiten. Een regeringsleider of staatshoofd doet daar nooit verstandig aan. Dan commiteert hij zijn staat te veel en te vroeg. De kabinetschef Andriy Yermak, buitenlandminister Andriy Sybiha en defensieminister Rustem Umerov van Zelensky reizen ook mee. En dat betekent dat het bestand over militaria moet gaan. Zo hoort het in dit stadium.
Rubio kondigde zondag 9 maart meteen zijn komst naar de Saoedische stad Jeddah aan, waar hij van maandag tot woensdag was. Dat bindt. Ook deze Amerikaanse buitenlandminister wilde de Saoedische kroonprins zonder voorwaarden ontmoeten. Hij werd vergezeld door de Amerikaanse veiligheidsadviseur Mike Waltz en gezant voor het Midden-Oosten Steve Witkoff, meldt persbureau Reuters. Toen Zelensky en Rubio elkaar in Saoedi-Arabië ontmoetten, was dat hun eerste ontmoeting sinds de ruzie tussen Trump en Zelensky in het Witte Huis. Trump besloot toen de levering van militaire hulp aan Oekraïne te pauzeren. Ook stopte hij het delen van inlichtingen aan Oekraïne, onder meer over de posities van het Russische leger. Maar nu is er een pact om tot een bestand te komen. Een pactum de compromittendo. Een voorovereenkomst om tot een deal te komen.