Hongarije struikelsteen

Maar Hongarije wil van dat alles, wat Ursula daar in blanco en vrijmoedig stond te verklaren, niets weten. Opmerkelijk is dat Ursula het standpunt van de Unie ventileerde in bijzijn van Zelensky. Die had even niets te klagen. Het leek erop dat hij al Unielid wás. En daarmee, wellicht, overspeelt Ursula haar hand. Want dat lidmaatschap is een zaak van de lidstaten zelf en dat is de institutie van een EUDG ook, want dat veronderstelt een wijziging van het Verdrag van Lissabon. Dat zal een aantal inlassingen behoeven, als het deze nefaste kant op moet gaan. Die de lidstaten toch nog steeds op nationaal niveau aan hun volksvertegenwoordigingen moeten voorleggen. Die dan bij wet de wijzigingen moeten goedkeuren. Dat gaat tijd kosten.

En dat uitstel zal Washington maximaal uitnutten, want ook Slowakije, Polen en Roemenië hebben echt wel fundamentele bezwaren tegen deze soort overhaaste standpuntbepalingen. Maar wijkt Brussel dan, dan ondermijnt het het gezag van zijn Unie. Winst is dat niet. En dat Hongarije medestanders binnen die Unie gaat zoeken ligt voor de hand. Bij de staten die hun nationale schulden willen financieren via EURObonds moet het niet wezen, dat weet Boedapest ook wel. Maar juist die bonds – obligaties – van de Unie zullen hoofdbrekens opleveren mits experts zich nu eens eindelijk ronduit durven uitspreken. Deze race is niet gelopen.

Het lijkt er overigens op dat er donderdag niet lang is geprobeerd om Hongarije over de streep te trekken in Brussel. Premier Orbán had de voorzitter van de Europese Raad, António Costa, al op voorhand laten weten dat hij geen conclusies wilde trekken aan het einde van de top – zoals gebruikelijk is in een slotverklaring. Uiteindelijk wisten de andere EU-landen Slowakije wel te overtuigen, door te beloven dat land te steunen in een beroep op Oekraïne om de doorvoer van Russisch gas te hervatten. Slowakije is daar sterk van afhankelijk. Sinds Oekraïne eind vorig jaar besloot de kraan dicht te draaien, zit Slowakije met een probleem. Maar Putin houdt als een sfinx de kaarten tegen de borstpartij. Hij laat het circus razen. Straks valt er iemand van zijn dressuurpaard.

Volgens EU-diplomaten bleef het Hongaarse verzet zo vastbesloten, dat de 26 overige EU-lidstaten rond 20.15 uur een slotverklaring met een aankondiging van extra steun aan Oekraïne goedkeurden. Zonder Hongarije dus. De EU-leiders wisten het in grote lijnen wel unaniem eens te worden over een voorstel van de Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, ‘Herbewapen Europa’ gedoopt. Dat plan moet dus leiden tot defensie-investeringen met een totale waarde van 800 miljard euro. Het is nog niet duidelijk of er nog aan dat voorstel is gesleuteld. De delegaties op de top hebben hun regeringen aangespoord om zich zo spoedig mogelijk over de details te buigen. Die details zijn echter ingewikkeld en geen bijzaken. Een andere belangrijke ontwikkeling op dat front vond eerder deze week plaats in Berlijn. Daar werden de partijen CDU/CSU en SPD het eens over een versoepeling van het schuldenplafond in de Duitse grondwet. Die moet honderden miljarden euro’s vrijmaken voor defensie en infrastructuur. CDU/CSU en SPD onderhandelen momenteel over het vormen van een nieuwe Duitse regering.

Het zorgde voor een uiterst vreemde situatie in Brussel. Het normaal fiscaal conservatieve Duitsland was nu juist een van de landen die aandrongen op een lossere omgang met de schuldenlast, terwijl anderen tegenstribbelden. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky was als staatshoofd en uitdrukkelijk als zodanig ontvangen donderdag ook naar Brussel gekomen om het deel van de top over Oekraïne bij te wonen. Von der Leyen beloofde hem al voor aanvang van de top dat de EU zijn land zal blijven steunen. En ook dat was van de gekke. Voor Zelensky staat later op de avond ook nog een ontmoeting met NAVO-baas Mark Rutte op het programma, ook in de Belgische hoofdstad. Eerder op de dag ontmoette hij ook de Belgische koning Phillipe. Misschien krijgt hij dáár het grootkruis van Leopold mee om aan Trump te geven als hij met de eerste kruiwagen delfstoffen komt aanzetten. Dan zal hij merken dat Trump niet de brombeer is die hij lijkt. Dat was het leuke van Winnie de Pooh ook altijd.