Een ware Fundgrube van gespecificeerde toezeggingen betreffende de NAVOSTOP vindt men in de handgeschreven spiekbriefjes de opgesteld werden door westerse diplomatieke ambtenaren ten behoeve van hun lastgevers zoals James Baker. Daarin komen dan ook technische aanwijzingen voor hoe de westerse onderhandelaars dachten over een gewapende neutraliteitsstatus van het Verenigd Duitsland, waarbij uiteraard de garanten buiten de NAVO gevonden zouden moeten worden.
Want indien deze garanties door NAVO-staten zouden worden afgegeven zou Rusland tóch weer NAVO-militairen moeten toelaten binnen dat geneutraliseerde Duitsland. Wat men door de voordeur zou buitentrappen, zou via de achterdeur vrijwel terstond weer binnendringen: de gelijkenis met het Zwitserse Weerhuisje waarbij de regen voorspellend mannetje zou afwisselen met de parasol dragend vrouwtje werd vaak gemaakt. Ik voeg zo’n kattenbelletje even toe uit de verzameling non-papers van Stepanov-Mamaladze’s notities vanaf 12 februari 1990 voor James Baker om aan te tonen dat de teneur van de verkenningen die van vrijblijvende opperingen verre oversteeg.
De Tutzing-formule van Genscher geeft aan dat de onderhandelaars de technische details niet schuwden en dat daarom de Russen mochten aannemen dat de borgen die ze mochten tegemoetzien alle NAVO-partijen zouden binden. De STOP zou geen vrijblijvende opstelling zijn voor een overgangsperiode maar een blijvend nieuwe geopolitiek overwicht ten gunste van Moskou definiëren binnen de grenzen van wat te Yalta was overeengekomen. Natuurlijk mét die beperking die dienovereenkomstig elders van toepassing werd verklaard, ook in andere arrangementen. En daarom gaat de verwijzing van Putin naar Wilsons Veertien Punten volledig op.
Want ook deze Punten werden uitvoerig uitgewerkt in publieke verklaringen aan de USA-volksvertegenwoordigers die de president op basis daarvan machtigden diplomatieke onderhandelingen te beginnen met de Oberste Heeresleitung te Spa. Al in mei 1918. Dat Ludendorff dacht dat daarmee de technische inleiding tot een integrale wapenstrekking voor Keizerlijk Duitsland was begonnen was dus geen dwaling. Kohl, de Duitse Bondskanselier en Gorbatsjow zetten aldus ook hun besprekingen voort en bespraken de financiële compensaties die Moskou vervolgens mocht verwachten voor de achterlating van hun militair relevante installaties en voorzieningen als kazernes en oefenterreinen.
Dat Moskou deze informatie nog moest verschaffen en dat dat tijd zou kosten lag voor de hand: noch Polen, noch de DDR noch Hongarije had Moskou precies ingelicht welke investeringen ten behoeve van het Warschaupact waren gepleegd en op welke financiële basis, want zo goed waren de verhoudingen binnen het Oostblok nou óók weer niet geweest. Baker heeft steeds gezegd dat de technische details ontleend zouden gaan worden aan de memoranda en gespreksnotities, of die nu als highly confidential waren geclassificeerd of als zuivere instructies in non-papers aan de ambtelijke achterhoede der delegaties. Dat Putin deze parallel trok met 1918 is dus gerechtvaardigd. Of Putin wel of niet een schoft of een oorlogsmisdadiger is met bloed aan de handen kan daaraan niet toe of afdoen, zou ik durven suggereren.