Uiteraard is het door het kabinet-Schoof voorgestane asielbeleid door de media integraal afgekeurd. Van universitaire zijde werd door houders van de leerstoel “Immigratierecht” aanstonds ontkend dat het relatief royale opvangtraject van alle vreemdelingen die om asiel vragen hier te lande “aanzuigende werking” heeft. Men vindt kennelijk dat het kabinet dat dan éérst maar eens moet bewijzen. Volgens welk soort bewijsregelen dat dan zou moeten laat men voorshands wijselijk in het midden. Ik ging daarop al in. De redenering schijnt dat hier een conditio-sine-qua-non-toets past. Zou de influx naar Nederland óók zo massaal en divers zijn als dat traject niet zo luxe opgekalefaterd was? Dat is dan de oorzakelijkheidsvraag, de kwestie van causaliteit tussen traject en het getalsmatig instromen. Dan zou men immers twee situaties proefondervindelijk tegenover elkaar moeten stellen.
Aan de ene kant de influx zonder dat luxe traject. En aan de andere kant die influx mét dat traject en de internationale renommee ervan bij mensensmokkelaars en handelaars in mensen die grote belang hechten aan het feit dat illegalen in Nederland nog steeds op korte termijn bijstandsgerechtigd blijken en toegang is geborgd tot de stoffelijke onderliggende voorzieningen. Zie https://gerardstrijards.nl/2023-2/
Dat maakt dat deze smokkel en handel relatief lucratief blijft, óók bij kredietovereenkomsten tussen illegaal en tussenpersoon. Die kan immers achtergebleven gezins- en familieleden gijzelen ter zekerheidstelling dat de overeenkomst wordt nagekomen mét boetes voor betalingsachterstanden. Ook dát hebben de Duitse binnengrensbewakingactiveiten inmiddels aannemelijk gemaakt. Maar zonder FRONTEX en GEAS is hier vooralsnog moeilijk op te handhaven. Zie: https://gerardstrijards.nl/anticipatie-op-het-gemeenschappelijk-europees-asiel-systeem-geas/
Inmiddels blijkt van vermindering der toelatingsaanvragen dan het kabinet-Schoof verwachtte op basis van de gegevens uit 2023 en de extrapolatie daarvan. Hoe zit het nu eigenlijk met de actuele korte termijn-instroom van nieuwe asielzoekers? Het aantal mensen dat de laatste tijd asiel heeft aangevraagd, is kleiner dan in diezelfde periode in voorgaande jaren. Daarbij blijft het aantal aanvragen ook achter op wat het kabinet verwachtte. De schatting was dat er dit jaar tussen de 49.800 en 78.500 asielaanvragen zouden binnenkomen. Dat zijn er tot dusver 37.300. Deze migratiecijfers zijn sterk afhankelijk van factoren waar Nederland niet veel invloed op heeft.
Zo hangt het aantal mensen dat naar Nederland komt grotendeels samen met de onrust in situaties van gewapende conflicten in andere landen. Maar ook andere factoren, zoals het weer op vluchtroutes, kunnen een rol spelen. Of deze mensen uiteindelijk in Nederland terechtkomen, is dan weer afhankelijk van het aanbod van smokkelaars of de contacten in zo’n land, zegt Carolus Grütters, senior onderzoeker bij het Centrum voor Migratierecht van de Radboud Universiteit in Nijmegen.
Het varieert ook enorm of vluchtelingen op de hoogte zijn van het beleid in het land waar ze naartoe gaan, zegt politicoloog Saskia Bonjour. Maar ook al weten de vluchtelingen van relatief milde (of juist strenge) regels in een land, dan nog spelen die andere factoren een grotere rol. De concreet afschrikwekkende werking moeilijk van een hypothetisch versoberingsprogramma in het opvangtraject is uiteraard nog niet terug te zien. Daarvoor moet datarecollectie hervat worden. Vanaf 1993, dat zou het meest verantwoorde beeld geven voor langere termijnplanningen. Zie over de bevindingen dienaangaande van de Interdepartementale Stuurgroep Immigratie ondermeer de blogs: https://gerardstrijards.nl/koppeling/ en volgende i.h.b. https://gerardstrijards.nl/uit-onrecht-dient-geen-recht-te-ontstaan-niet-toelatenuitzetten/
Als je er iets aan wil doen, ga dan met de landen waar conflicten zijn om de tafel zitten, vindt Grütters. “Dat is de belangrijkste knop om aan te draaien als je iets aan het aantal asielzoekers wil doen. Wat hebben die landen met conflicten nodig om te voorkomen dat mensen op de vlucht gaan?”