Het zou dus een eigenaardige Vredesconferentie worden. Een bijeenkomst waarbij de uitnodiger en de gastvrouw al direct hardgrondig overhoop lagen over de gerechtvaardigdheid en adequaatheid van het onderwerp op multilateraal diplomatiek niveau. Want dat het oorlogsrecht in de diverse gelaagdheden en dimensies geen onderwerp kón zijn naar zijn aard, dat maakte Wilhelmina wel duidelijk door er ostentatief vandoor te gaan, terwijl Nicolaas bij de uitzending van de uitnodigingen zo klemmend gewezen had op de familieband tussen hem en Wilhelmina. De westerse mogendheden namen nu verschillende posities in. Duitsland was abrupt en duidelijk. Het zou komen. Het gaf niet toe dat oorlog een vermijdbaar en te vermijden kwaad was.
Integendeel. Het gaf aan, in verschillende volkerenrechtelijke beschouwingen van gereputeerde Duitse hoogleraren – die doorgaans ook spreekbuis plachten te zijn van de regering te Berlijn – dat oorlog een toestand was waarin de wezenlijke bestaansgrond van een staat het best tot uitdrukking kwam: het aangaan van de vitale biotische strijd tussen de soorten van naties, om door de kracht van zuiverende geweldpleging — een staalbad – de mensheid te synthetiseren tot een beter ras. De beste soort immers zou via dat bad overwinnen, zich voortplanten en vermeerderen in de aanleg waarin het bewezen had het beste te zijn. Aldus beschouwingen in de Nord-Deutsche Zeitung, het officiële staatblad van Keizerlijk Duitsland.
Agressie was niet een verkeerde stuwingsemotie, integendeel, evenmin als vergelding of haat. Aldus bepleitten academici van reputatie de stelling dat het ius ad bellum uit een banaal sociaal-biotisch Darwinistisch motief nooit codificeerbaar kon zijn. Het strookte met Wilhelms voortdurende sabelgekletter en gebulk over de kracht van zijn zwaard dat hij niet in de schede zou laten. Dan zou, zo zei het hoofd van de Duitss-Lutheraanse kerk, immers dat zijdgeweer een nodeloos ornament zijn aan de linkerheup van de echte man.
Frankrijk was minder uitgesproken en stelde zich veeleer reactief op. Het was tegen veroveringsoorlog, maar oorlog om de Franse natie in geanticipeerde defensie te redden en te bewaren en zo haar mission civilatrice veilig te stellen in het belang van de universele mensheid was per definitie gerechtvaardigd. Het was bepaald een vondst: geanticipeerde defensie. Het verhulde het chauvinistische revanche-motief dat de Fransen bond na de smadelijke nederlaag in 1871 toen het Elzas-Lotharingen was kwijtgeraakt in een alleszins overigens nog vernederender vrede.
Whitehall liet zich minzaam uit over de nobele motieven van Nicolaas in termen waarin het liet doorschemeren dat het best wist waarom Nicolaas deze opmerkelijke démarche ondernam. Rusland kon niet meekomen in de concurrentie van de imperialistische mogendheden en zocht nu in een transcendente werkelijkheid beweegredenen die de stoffelijke het eigenlijk ontzei op straffe van de diskwalificatie impotent, naïef en wezensvreemd te zijn. De Engelsen hadden het best in de gaten. Maar uit hoffelijkheid zouden zij Nicolaas, ware het slechts om zijn eerbiedwaardige status en afstamming, welwillend aanhoren. Zij zouden Nicolaas gentlemanlike cajoleren in dat groene Den Haag en zich verder best amuseren.
Wenen bracht wat incoherent gedruis uit en sloot zich voornamelijk, zij het aarzelend, aan bij Wilhelm die nu eenmaal niet mis te verstaan was – en waarom zou de Hofburg dan op de voorgrond treden – terwijl Italië duidelijk deed blijken dat het tekort was gekomen op het congres van Berlijn in 1885, toen Afrika werd verdeeld in geopolitieke claims die toch echt alleen door wapengeweld verzilverd konden worden. Sint Petersburg had daar toen geen bezwaar tegen gemaakt. En waarom nu ineens dan wel? Om aan Rome alsnog zijn legitieme portie te betwisten binnen dat donkere continent? Dat zou geen Italiaan nemen. Trots volk, die Italianen, dat moest men goed beseffen. Dapper als de Romeinen, waarvan zij de rechtsopvolgers waren, zoals iedereen zou moeten beseffen. Als Nicolaas daaronder niet wilde horen, kon Rome niets beloven. De Aziaten bespeelden een ander thema: dat van de gelijkheid van rassen en naties. Japan voorop: waarom waren ze eigenlijk niet uitgenodigd? In de eerste ronde? Die spraakmakend zou moeten zijn?