We komen uiteindelijk in de fases van deze formatie waarin de hypothetische oppositie van de eveneens hypothetische regering-Wilders enige bakken laster, vuil en smaad gaat uitkiepen over de Partij Voor de Vrijheid en haar mogelijke geallieerden. We zagen hoe Jesse Klaver dat alvast eens als proef-projectje deed bij Thierry Baudet in het kader van het debat over de geslaagdheid van de fase-Kim Putters die uitkwam bij de mogelijkheid van een programkabinet.
Klaver wierp ineens op bij dat debat dat hij toch weleens wilde weten hoe Baudet destijds zijn campagne gefinancierd had toen zijn denktank “Forum voor Democratie” een referendum organiseerde dat ging over de toelating van de staat Ukraïne tot de Vrijhandelsassociatie van de Europese Unie. Klaver was geheel buiten de vergaderorde. Het agendum had niets te maken met de wijze waarop destijds de campagne rond dat referendum mede door Baudet gefinancierd was. Baudet was dus gerechtigd bij de Kamervoorzitter Martin Bosma te klagen. Hij deed het niet. Barstte los in schunnige taal. Bosma corrigeerde. Maar liet dat na jegens Klaver, die toch de orde verbrak. Het ging even over dat, destijds de regering onwelgevallige, maar uiterst goed georganiseerde referendum, waarin Nederland besloot dat voorshands de oostgrens van de Unie wel gedefinieerd was. Een goed referendum. Vervelend voor Brussel. Die opzet ervan.
Dat werd een succes, dat referendum van 2016, want de Nederlanders wezen die toetreding ronduit af als een onbegaanbare weg. Er waren vele en geduchte redenen voor dat standpunt, reeds omdat de Ukraïne in bijna geen enkel opzicht in staat bleek te voldoen aan de Kopenhagen-criteria voor rechtsstatelijkheid. Die criteria hebben betrekking op de machtenscheiding, de stabiliteit van het regeringsapparaat, de toegang tot de onafhankelijke neutrale rechter, de mensenrechten en hun nationale borging, het rechtszekerheids- en het rechtsgelijkheidsbeginsel.
Daaraan kon de Ukraïne niet voldoen, dat was door veel onderzoekingen gebleken, de staat Ukraïne bleek vergeven van corruptie in vele varianten. De Nederlanders wilden de toetreding dus niet. Dat kwam Rutte niet uit, want de Unie zelf wilde ineens uit militair-geopolitieke overwegingen die toetreding ineens wel.
Ook al moet daarbij aangetekend worden dat de Unie geen defensie-associatie is en ook niet kan zijn, met geen mogelijkheid. Het verdrag van Lissabon van 2004 biedt een regeling voor een uitgebreidere Douane-Unie maar niet voor méér. De Grondwet van de Unie voorziet niet in een gemeenschappelijk extern militair optreden. De Nederlanders hadden dat goed gezien.
Maar politiek kwam het Rutte niet uit. Dus denderde de toetredingskar toch door. Vanaf dat moment stond de PVV bij de liberalen en de progressief-libertijnen als handlanger van Putin en diens camarilla, waarbij Jesse Klavers Groen Links zich gaarne aansloot. De PVV had in deze uitslag van dat referendum een doorslaggevende rol gespeeld en dat kwam, aldus Klaver, omdat Wilders extreemrechts was en dus voor Putin. Net als Baudet, dat in het voorbijgaan.
Dat werd het libretto. En dat wordt nu wederom aangestemd en aangeheven de komende weken van windstilte met de kakelende Statler and Waldorf ter hoogte van het schellinkje. Er komen nu suggesties los over de financiële betrekkingen tussen PVV en Het Kremlin, die weer voor reuring en dus voor uitstel van de formatie gaan zorgen. Zoals destijds Remkes al voorspelde, want de VVD heeft er baat bij. Een merkwaardige, innerlijk tegenstrijdige en zorgwekkende combinatie. Die aantoont dat Den Haag het electoraat niet serieus neemt. Maar dat wisten we al.