Dualistische opstelling

De Tweede Kamer zal wel enigszins van samenstelling veranderd zijn na de komende verkiezingen. Goed, er zal een Blok Omtzigt aan deelnemen. Maar dan toch weer als fractie van een politieke partij die in opstelling verrassend veel weg zal hebben van het Christen Democratisch Appèl waaruit Omtzigt voortkomt. Het Blok zal wel wat kritischer het kabinet dat met enorm veel moeite geformeerd is volgen en hinderlijk vaak vragen om interpellaties. Ik verwacht zeker geen aardverschuivingen. De oude meuk aan partijen met hun voorspelbare politieke oogmerken zal weer in deze volksvertegenwoordiging huizen.

Wat is anders te verwachten dan dat die weer is samengesteld uit hoogopgeleide jongens en meisjes die op hun academies en universiteiten hebben geleerd te denken in modelmatige benaderingen van de samenleving. Blind ambitieuze personages die na een zeker ambtelijk verblijf binnen de Haagse departementen en de gedeconcentreerde rijksdiensten hebben besloten een bliksemcarrière te maken via de politiek? Ik verwacht weer buitengewoon abstract denkende bestuurskundigen, politicologen, cultuurwetenschappers, communicatie-experts en capaciteitsmanagers.

Zij treden toe tot de volksvertegenwoordiging om vanuit dat gremium een loopbaan te kunnen aanvangen binnen de agentschappen, regio-beheersgroepen, zelfstandige bestuursorganen en semi-publiekrechtelijke rechtspersonen die de rijksoverheid vanaf het jaar tweeduizend heeft opgericht, toegelaten, erkend of in ieder geval gesubsidieerd. Al was het alleen maar om beheersbare en weinig hinderlijke tegenspraak te organiseren, zodat de overheid zich op die inspraakmogelijkheden kan beroepen. Sommigen van deze trainees of aanstormende talenten brengen het tot burgemeester of regiomanagers, maar dat kan alleen als ze de regels van het spel gedisciplineerd blijven spelen, het spel, dat je vooral niet al te moeilijk moet doen jegens het kabinet. Ze zullen dus de mainstream blijven volgen in deze volksvertegenwoordiging.

Dat een ouwe sociaaldemocratische mastodont als Frans Timmermans juichend is begroet als een nieuwe, ja, volstrekt vernieuwde katalysator in het besluitvormingsproces dat na de verkiezingen gaat aanvangen, is symptomatisch. Hij zal, zo verwachten velen, eindelijk de sociaaldemocratie herpositioneren in het politieke krachtenveld van Den Haag. Hij zal opkomen voor de achtergestelden en de onderklassen, de kanslozen en gediscrimineerden. Het blijft verbijsterend dat die gedachte zelfs maar kan postvatten als je deze klimaatgoeroe hoort praten. Hij is opgegroeid in een socialistische partij waarin een hele kleine minderheid via terreur de dienst uit wist te maken.

De partij-apparatsjiks, de bureaucratische systeemdenkers, de handelaars in holle slogans, de vermomde nieuw-linksers die overal de gestalten wisten te ontwaren van de opvolgers van Pim Fortuyn. De vergadertijgers die winnen omdat ze mogelijke tegenstanders lens lullen. Hij kon dat ook, dat voelde hij meteen aan. Door monologen overheersen. In vele talen. Waarin waarheden, geen feiten, de substantiële samenstelling bieden. Hij was voor deze aanpak direct ontvankelijk, omdat hij aanvoelde dat ze hem tot grote hoogten zou doen stijgen. Het bleek overtuigend in zijn veelbesproken optreden in de Veiligheidsraad van de VN. Direct de Russen aanwijzen als de schuldigen van de MH-17ramp. Meteen spreken van command responsibility van Putin.

Zonder dat een gerechtelijk vooronderzoek nog maar gestart was, laat staan, dat op dat moment iemand wist volgens welk procesmodel en binnen welke rechtsmachtkring dat zou moeten geschieden. Dat was het gewenste narratief, dat volgde hij, klakkeloos, aarzelloos. Zijn benoeming tot EU-commissaris was zijn beloning. Of zijn klimaatcompromissen die hij daar forceerde door maar eindeloos dóór te vergaderen zoals Marcel van Dam en Ad Melkert hadden voorgedaan ook uitvoerbaar zijn, moet nog blijken. Maar veel fiducie heb ik daar niet in. Wel dat ze veel jurisdictieconflicten zullen gaan oproepen in de Unie. Het Blok-Omtzigt zal weinig vermogen tegen de politieke meerderheid, die, uiteindelijk, welgeraamd, helemaal niets zal willen weten van enig oprecht dualisme.

Er zal weer een informatie opstarten, via de personen die door het monisme groot hebben kunnen worden. Onbegrijpelijk soms, als je mensen als Ollongren en Jorritsma hoort vertellen hoe ze destijds de verkenningsfases van de informatie Rutte-IV hebben willen opstarten, want mijn buuf in Eindhoven, hangend over de schutting van onze kleine tuintjes in het stadsdeel Tongelre, altijd nieuwsgierig naar de merkwaardige nieuwe buurman die ze niet goed plaatsen kon, startte haar verkenningen waarvan de huichelarij afdroop, veel beter op. Veel beter. Ook toen ze opmerkte dat ze niet goed had kunnen zien waar de steeds lichtende groenachtige bol stond die de voorkamer spookachtig doorschemerde. Ze had aan de overkant van de straat heel lang staan kijken met de andere buufs. Was ik een waarzegger? Het bleef mysterieus. Ook toen ze hoorde dat ik werkte aan de linkse universiteit te Tilburg, al kon ze niet onderdrukken dat dan een functie elders verkieslijker was. Daarmee sloeg ze de spijker op de kop. Zij wel.