Duitse grenscontroles en EU

Nadat Duitsland eenzijdig de binnengrenscontroles bestendig heeft vervat volgens een op bondsniveau aangestuurd plan hebben Polen, Hongarije, Oostenrijk, Roemenië en Slowakije moeten reageren en tevens, zij het voorshands periodiek, tot vergelijkbare controles besloten. Zij moesten wel omdat de Russische Federatie, kennelijk met medeplichtigheid van Belarus, grote aantallen illegalen vanuit het Midden- en Verre Oosten deden inreizen naar de oostelijke buitengrenzen van deze EU-staten waar ze zich wederrechtelijk toegang verschaften. Het doel daarvan was kennelijk: destabilisatie van de circulatie van het algehele handelsverkeer binnen de gemeenschappelijke rechtsruimte van de handelsassociatie. Voorshands schijnt dat te lukken.

Dat betekent dat het Schengenacquis — het vrij uitwisselen van diensten, goederen en kapitaal binnen de Europese Unie – adequaat wordt ondermijnd en daarmee het ultieme doel van de Unie. Dat had mede tot gevolg dat ook andere staten, waaronder Frankrijk, tot vergelijkbare maatregelen werden genoodzaakt. Brussel begrijpt heel best dat daardoor een directe doeltreffende aanslag op de Unie als rechtspersoon wordt voorbereid. https://gerardstrijards.nl/de-duitse-inbreuk-op-het-europese-constitutionele-recht/ Maar echt slagvaardig reageren doet het nog steeds niet omdat Griekenland, Italië alsmede de Balkanstaten die reeds deel uitmaken van de Unie  niet echt meewerken, terwijl Italië en Griekenland door blokkades in de vereiste samenwerking wraak schijnen te nemen voor de vernederingen die ze moesten doormaken tijdens en kort na de kredietcrisis-2008.

Harmonie is dus ver te zoeken. Voor wat de bestrijding van illegalen blijken echter deze binnengrenscontroles verrassend effectief. Tenminste, als we kunnen vertrouwen op de officiële berichten van Duitsland. Dat scoorde vorig jaar aanstonds, binnen drie maanden, 43000 tegengehouden en vervolgens  soms gedetineerde illegalen. Volgens Duitse media zijn dit jaar, 2024, al ruim 53.000 illegalen tegengehouden. Daarvan is meer dan de helft teruggestuurd. Nu is de vraag: wat verstaat men in dit verband onder “illegalen”?  https://gerardstrijards.nl/begunstiging-van-illegaliteit/ Het blijkt dat de genoemde staten géén eensluidende begripsbepaling kunnen vinden van de rechtshandeling “toelating”,  het feit van de “toegangsverschaffing”, “wederrechtelijk voortgezet verblijf” en de tussenvarianten waarbij de toegangsverschaffing “geschorst” of “gestuit” moet heten via “vrijheidsbeperking”. Dat was steeds het springende probleem, óók in 1993 toen Nederland kwam met een verscherpt vreemdelingenbeleid. https://gerardstrijards.nl/illegalenvraagstuk/

Daarover moeten deze staten onderling eenvormigheid in begripsbepaling en toepassing zien te vinden. Bij de controles aan de Duitse landsgrenzen registreerde de politie 53.410 illegalen die het land binnen wilden komen. Daarvan zijn 28.321 direct teruggestuurd, schrijft het dagblad Der Stern. Deze cijfers zijn door de Duitse politie bevestigd. De meeste mensen werden tegengehouden aan de grens met Zwitserland, dat ging om 9.113 personen. Op de tweede plek komt Polen met 7.862 afgewezen illegalen. De meest illegalen waren Oekraïners, namelijk 5.935 personen. Daarna ging het om mensen uit Syrië (4.708) en Afghanistan (2.396). Wanneer zijn mensen illegaal? Zie vooral: https://gerardstrijards.nl/inventarisatie-van-de-illegalencomponent/ In staten als Duitsland, Nederland, België en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië was en is het probleem daarbij dat de “illegaal” vaak van overheidswege wordt gefaciliteerd in zijn wederrechtelijk verblijf. Een documentloze vreemdeling wordt bijvoorbeeld aangehouden bij controle. Hij werkt niet mee, geeft voor op de vlucht te zijn en erg ziek. Wat hij heeft, dat geeft hij niet op en aan zijn lichaam mag niemand komen.

Hij wordt overgebracht naar een opvangcentrum, reeds omdat hij schijnt te lijden aan open tbc. Hij is een gevaar voor de volksgezondheid. Hij krijgt verzorging, uiteraard, dat moet volgens de European Rules on Detention, mag verder het terrein niet af. Dat doet hij tóch. Hij wordt opgepakt, hij komt bij de rechter. Die zegt: deze man kan niet illegaal zijn, want hij wordt in zijn verblijf begunstigd door de overheden. Wat is dan de rechtsgrond voor de detentie, waarom zou deze persoon rechtmatig van de vrijheid benomen mogen worden? Hij moet in vrijheid worden gesteld ingevolge artikel 5 EVRM, het Europese Mensenrechtverdrag. Dat was in 1990 al het probleem, dat is het nu helemáál. Zie hieronder nader.

Bij de grenscontroles wordt lang niet iedereen gecontroleerd. Inwoners van het Schengengebied kunnen normaal gesproken vrij reizen, maar nu moeten zij bij de Duitse grens dus hun paspoort laten zien. De politie spreekt van een “illegale binnenkomst” wanneer een buitenlander de grens probeert over te steken zonder geldige verblijfsvergunning. Mensen worden bijvoorbeeld afgewezen als er geen asielaanvraag is ingediend of als mensen uit zogenoemde “veilige landen” komen, de asielaanvraag wordt dan bestempeld als “duidelijk ongegrond”. Duizenden aanhoudingen door openstaande arrestatiebevelen lopen daar nog dwars doorheen, want deze “illegalen” hebben wel degelijk doorgaans een min of meer ernstig crimineel verleden. https://gerardstrijards.nl/duitse-overreactie/

Van januari tot september van dit lopend jaar arresteerde de politie in totaal 7.783 mensen voor wie nog arrestatiebevelen van diverse aard openstonden. Soms ging het om verdachten die ter opsporing gesignaleerd stonden, soms veroordeelden ter fine van overname van de strafvordering, soms psychiatrische gevallen die ontsnapten aan hun verplegingsinstellingen, soms ongewenste vreemdelingen ter fine van uitzetting, terugleiding of overdracht.

Deze mensen hadden bijvoorbeeld boetes niet betaald, waren niet in de gevangenis verschenen of hadden ernstige misdrijven gepleegd, aldus de Duitse ZDF (Zweites Deutsches Fernsehen) in een weldoorplogen en uitvoerig overzicht waarin het deze problematiek overzichtelijk inventariseert. ZDF geeft ook aan dat het begrip “illegalen” waarachtig per deelstaat differentieert, terwijl het toch een kernbegrip is in de federale vreemdelingenpolitiek. In een aantal gevallen ging het om de tenuitvoerlegging van internationale arrestatiebevelen ter fine van overlevering aan EU-staten, waarvoor andere maatstaven gelden dan bij de aanhouding ter fine van uitzetting. Bij de controles werden 1.195 mensensmokkelaars gearresteerd. De politie registreerde meer dan duizend smokkelincidenten.

In september breidde Duitsland de grenscontroles drastisch uit en intensiveerde de daarop volgende maatregelen. Dat besluit volgde, ik gaf het al aan, op de dodelijke mesaanval in de Duitse stad Solingen. Daar stak een illegale Syrische vluchteling drie mensen dood. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Nancy Faeser zei op een persconferentie dat de steekpartij een belangrijke aanleiding was om de grenscontroles uit te breiden. Naast Nederland werden de grenzen met Denemarken, België en Luxemburg ook gecontroleerd. Aan de grens met Frankrijk werden al controles uitgevoerd vanwege de Olympische Spelen in Parijs. Sinds half oktober vorig jaar zijn er controles aan de grenzen met Polen, Tsjechië en Zwitserland en in het najaar van 2015 werden ze ingevoerd aan de Duits-Oostenrijkse landgrens. Tijdens het EK voetbal in Duitsland waren er in de zomer soms al controles aan alle Duitse landgrenzen.