Plechtig vieren

Komen Nederlanders tot het besluit dat een jubileum plechtig gevierd moet worden, dan komen ze op hun onbekend terrein waar ze grote moeite mee hebben. Het monument op Plein-1813, gewijd aan de Nederlandse onafhankelijkheid of staatszelfstandigheid is er een fraai voorbeeld van. Loop je rond de enorme sokkel, dan zie je allerlei militairen in strijdlustige en strijdbare houdingen. Kanonnen, vuur brakend, gevelde geweren met bajonetten, vlaggen en banieren wapperend in de wind.

Je denkt dus dat er flink om die onafhankelijkheid gevochten is in november 1813 toen onze Souvereine Vorst Willem aanlandde bij Scheveningen tegen valavond. Maar dat is niet zo. Willem kwam aanvaren met een Britse oorlogsbodem. Er waren wat Scheveningers op het strand, het woei nogal en de branding stond sterk. Notabelen stonden huiverend in de Keizerstraat te wachten. Het was wel voorbereid allemaal, maar over hield het niet. Schipper Pronk nam de vorst op de schouders en waadde de aanstaande volksleider naar het stuivende strand.

En vandaaruit naar Den Haag over de zeeweg aangelegd op aanwijzing van Constantijn Huygens in betere tijden. Hier en daar bij de stadskom wat nette burgers. Willem stapte af op de kruising Nagtegaalspad, Lange Voorhout en Kneuterdijk. Uiteindelijk, nadat logies was verzekerd, naar het huis van een zekere Van Hogendorp, die de aankomende man afwachtte. Die ontving de vorst in de achterkamer met het oog op de tocht en de lichtval, want de haard rookte nogal bij vallende zuid-zuidwestenwind. Aarzeling van wederzijde.

Willem wilde duidelijk maken dat hij niet kwam om van deze Van Hogendorp de soevereiniteit aangeboden te krijgen. Die hoedanigheid hád hij al. Van de geallieerde staatshoofden gekregen. Van Hogendorp wilde geen onderdanig ingezetene spelen, maar duidelijk maken dat Willem het regeergezag met zijn Nederlanders moest delen. Gezellig werd het niet. Is het verder ook nooit geworden. Geschoten is er effectief niet.

Tenminste niet uit strijdmotieven. Er waren wel Fransen. Maar die waren hun bagage al aan het inladen. Er is soms gestreden. Door Russen. Tegen de Fransen. Bij het ontzet van Woerden bijvoorbeeld. Niet door Hollanders. Maar dat staat wel op die sokkel. Omdat de bronzen platen zijn gekocht van de Belgische beeldend kunstenaar Jan Josef Jaquet die ze nog had liggen van een Bels onafhankelijkheidmonument. Het moest goedkoop. Je kunt ook dansen, al is het niet met de bruid. Hollandser kán niet.