Kunne

Waar wij ook zeer beslist voor moesten oppassen, dat was de andere kunne. Meisjes, dus, stelde ik vast met andere jongens die ook niet zo goed konden meekomen. Deze kunne zat in de Theresiaschool voor meisjes aan de Bredalaan en daar was ook veel mee mis. Ze waren collectief een naaste aangelegenheid tot zonde. Maar dat werd niet verder toegelicht door Pummeltje terwijl de pastoor er evenmin helderheid over verschafte. Het bevel was dat we wel wég, wég, wég moesten blijven bij die Theresiaschool. Daar ik in die richting toch niets te zoeken had, was deze aanwijzing verder voorshands niet relevant.

Op de middelbare school was die kunne wél voorhanden, maar ook daar werd ze zorgvuldig afgeschermd door het bevoegd gezag. Pas op het gymnasium dat de lokaliteiten voor biologie, schei- en aardrijkskunde centraal in de hoofdbouw had zitten lag het anders: deze faciliteiten werden nu eenmaal om logistieke redenen gedeeld. De mededeling dat deze kunne een zondige strekking had werd echter geen thema bij de moderator die godsdienst placht te geven.

Maar rond in 1968 werd niet onder stoelen of banken gestoken dat deze kunne er wel degelijk toe deed en dat ze de moeite van het aanschouwen waard was. Nu, daar was de meerderheid van de jongens ook inmiddels achter en ze had daartoe de kennelijk vereiste transportmiddelen aangeschaft. Het was de tijd van de ultra-minimode. En het aldus vrijkomende gebodene ontging ook mij niet. En dat wil wat zeggen. Kwam aldus ook zonde vrij? Daar was geen duidelijkheid meer over. Het gezag had tegengestelde opvattingen. Bij schoolbals bleek dat, al er al te intiem gedanst werd.

Maar over zonde werd niet meer direct gesproken en ook niet over Goed versus Kwaad. Deze tegenstelling bleek niet in abstracto te handhaven, niet als het over de kunne ging en evenmin als het om drankgebruik- en verdovende middelen ging. Het was soms niet kwaad, maar daarin diende genuanceerd te worden, ook nadat gebleken was dat in de pauzes heroïne werd gesleten. Het hek dunkte mij van de dam, maar dat was een achterhaalde opvatting zo wisten de progressieven mij duidelijk te maken: alles moest kunnen en wel hier en nu en tot iedere prijs.

We wisten zelf precies hoe dat lag en niemand hoefde ons iets te vertellen, ook niet toen iemand met zijn test vol LSD de raarste dingen ging doen terwijl betrokkene uit een degelijk en rijk nest kwam. Ol pauwer toe de piepel, was de leus en daar mee was alles gezegd. De ban van Goed en Kwaad was geslecht. Pummeltje zou ervan hebben opgekeken.